Özbekler Tekkesi Projesi
Sultantepe Özbekler Tekkesi’nin çok boyutlu tarihini yazılı, görsel ve sözlü kaynaklar aracılığıyla ortaya koymayı amaçladığımız bu projede, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreçte tekkenin dinî, entelektüel, sosyo-ekonomik ve mekânsal etkilerini derinlemesine inceliyoruz. Hem akademik hem dijital içeriklerle zenginleştirilmiş bir veri tabanı ve internet portalı oluşturarak bu köklü kültürel mirasımızı gelecek kuşaklara aktarmayı hedefliyoruz.
Sosyokültürel, Tarihî ve Dinî Boyutlarıyla Sultantepe Özbekler Tekkesi Projesi, TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Programı kapsamında Dr. Öğr. Üyesi Ömer Koçyiğit'in yürütücülüğünde, Marmara Üniversitesi Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü ev sahipliğinde ve İSAR Araştırma Merkezi’nin katkılarıyla yürütülmüştür.
Sultantepe Özbekler Tekkesi, 1752-53 yıllarında Abdullah Paşa tarafından inşa edilerek Nakşibendî tarikatına mensup Hacı Hâce Abdullah Efendi’ye tahsis edilmiştir. 1788’de Halil Ağa tarafından kurulan vakıf sayesinde tekke kurumsal kimliğe kavuşmuş, Orta Asya’dan gelen Nakşî dervişlerin İstanbul’daki önemli bir menzil durağı hâline gelmiştir. 19. yüzyılda iktisadî faaliyetler, tekkenin misafirhane işlevi ve kültürel üretimle çok yönlü bir yapıya bürünen tekke, Millî Mücadele döneminde Anadolu’ya geçişte kritik bir rol üstlenmiştir. 1925’te resmî olarak kapatılsa da şeyh ailesi ve müdavimleri aracılığıyla bir kültürel hafıza mekânı olarak varlığını sürdürmüştür.